Dziś o trochę o wodzie i mleku kontra soczki. Czepiać się będę tylko soczków 😉 Tak, tych mega zdrowych soczków, których reklamami jesteśmy bombardowani. Najlepsze źródło witamin? Niestety nie.

Pediatrzy zalecają podawać sok od początku rozszerzania diety, mimo że badania na temat ich szkodliwości były robione już w latach 90-tych! Częsty argument przemawiający za soczkami to: woda nie ma smaku i dzieci jej nie lubią, a mleko matki po 6 miesiącu to i tak przecież woda więc sok jest niezbędny. Jeśli karmisz dziecko mlekiem modyfikowanym to na pewno usłyszałaś już radę aby podać sok swojemu 4 miesięcznemu niemowlęciu?

Nie chcę nawet wchodzić w temat przepajania niemowląt sokami czy wodą przed 6 miesiącem życia więc tylko krótko podsumuję czemu to fatalny pomysł. Wszyscy już chyba wiedzą (?), że niemowlęta karmione piersią na żądanie nie powinny dostawać nic prócz mleka matki do 6 miesiąca życia.

WHO: “Review of evidence has shown that, on a population basis, exclusive breastfeeding for 6 months is the optimal way of feeding infants. Thereafter infants should receive complementary foods with continued breastfeeding up to 2 years of age or beyond.”

AAP: “The AAP reaffirms its recommendation of exclusive breastfeeding for about 6 months, followed by continued breastfeeding as complementary foods are introduced, with continuation of breastfeeding for 1 year or longer as mutually desired by mother and infant.”

Ministerstwo Zdrowia: “Pokarm matki zapewnia dostateczną podaż płynu zdrowemu niemowlęciu do szóstego miesiąca życia.”

Nie wszyscy jednak wiedzą, że niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym też nie potrzebują przepajania ale karmione powinny być również na żądanie. Polecam książkę dr Gonzaleza „Moje dziecko nie chce jeść” gdzie ta kwestia jest wyjaśniona. Nawet przygotowanie mieszanki dla dziecka powinno być niesłychanie restrykcyjne i nigdy nie powinna być ona rozcieńczona bardziej niż wskazuje na to producent. Podawanie wody czy soku niemowlętom przed 6 miesiącem życia może sprawić, że wypiją mniej mleka niż powinny, a co za tym idzie nie dostarczą sobie wystarczającej ilości kalorii niezbędnej do optymalnego rozwoju.

Soczki nie takie dobre jak je malują

Wiele dzieci nie ma szans polubić wody bo ich rodzice od początku podają im głównie soki owocowe. Bierze się to z powszechnej opinii, że sok to samo zdrowie i dostarcza dzieciom niezbędnych witamin. Niestety dzieci szybko przyzwyczajają się do intensywnego smaku słodkiego oraz przyjemnemu skokowi insuliny (bardzo wysoka zawartość fruktozy, której nie towarzyszy błonnik!). Soki, szczególnie te wyciskane w domu, są wartościowe ale powinny być traktowane jako przekąska i według najnowszych badań i rekomendacji dzienna dawka soku 100% nie powinna przekraczać 120ml dla dzieci powyżej 12 miesiąca życia. Wlewanie dziecku soku do butelki czy niekapka jest niewskazane gdyż dziecko może taki napój sączyć nawet kilka godzin i w ten sposób osłabia szkliwo co prowadzi do próchnicy.

 „The new recommendations state that 100-percent fresh or reconstituted fruit juice can be a healthy part of the diet of children older than 1 year when consumed as part of a well-balanced diet. Consumption, however, should be limited depending on a child’s age. (…) Intake of juice should be limited to, at most, 4 ounces daily for toddlers age 1-3. For children age 4-6, fruit juice should be restricted to 4 to 6 ounces daily; and for children ages 7-18, juice intake should be limited to 8 ounces or 1 cup of the recommended 2 to 2 ½ cups of fruit servings per day.”

Najnowsze rekomendacje odnośnie podawania soku według grup wiekowych jako uzupełnienia diety:

• 0-12mcy: NIE podajemy soków, nawet rozcieńczonych
• 1-3 lata: do 120ml dziennie
• 4-6 lat: 120-180ml
• 7-18 lat: 240ml

Ciemna strona soczków

Ostatnie badania łączą spożycie soków, szczególnie tych z dodatkiem sorbitolu oraz z wyższym poziomem fruktozy niż glukozy, z chroniczną biegunką u małych dzieci. Chodzi o nieprawidłowe wchłanianie węglowodanów w związku z cukrem zawartym w sokach owocowych.

„Non-specific chronic diarrhea or “toddler’s” diarrhea has been associated with juice consumption, especially juices high in sorbitol and those with a high fructose to glucose ratio. This relates to carbohydrate malabsorption, which varies by the type, concentration, and mixture of sugars present in different fruit juices.”

Źródło zdjęcia: Wikipedia

W 1994r. badaniom poddano grupę ośmiorga dzieci w wieku od 14 do 27 miesięcy, których wzrost i przyrost masy ciała były zbyt niskie w stosunku do swojej grupy wiekowej. Badacze odkryli ścisły związek między problemami wagowo-wzrostowymi z nadmiernym spożyciem soków. Sok jabłkowy pokrywał od 25% do 60% ich dziennego zapotrzebowania na energię, co skutkowało w spożyciu mniejszej ilości pożywienia, obniżając tym samym dzienne spożycie tłuszczu, białka i składniki mineralne. Wykryto nieprawidłowe wchłanianie sorbitolu i/lub fruktozy. Co ciekawe po drastycznym zmniejszeniu ilości przyjmowanego soku, dzieciom poprawił się apetyt i u wszystkich badanych odnotowano przyrost masy ciała w pierwszym miesiącu oraz utrzymanie tendencji wzrostowej w kolejnych 5-18 miesiącach.

Wniosek? Sok podawany aby dziecko „lepiej rosło” często działa na odwrót!

W 1997r. opublikowano badania na dużo większej grupie dzieci bo 116 dwulatków i 74 pięciolatków. Dziewiętnaścioro dzieci (11%) spożywało 355ml lub więcej soku dziennie. Prawie połowa (42%) z tych dzieci była niższa  niż ich rówieśnicy spożywający mniejsze ilości soku. Dodatkowo dzieci pijące 355ml lub więcej soku dziennie miało nadwagę.

„Consumption of > or = 12 fl oz/day of fruit juice by young children was associated with short stature and with obesity. Parents and care takers should limit young children’s consumption of fruit juice to less than 12 fl oz/day.”

WODA zdrowia doda

Żaden słodki napój nie powinien zastąpić wody!

Ileż to razy słyszałam od Was, że:

• Babcie chcą dosładzać herbatkę itp bo dziecko gorzkiej nie wypije…
• Rodzina Was pyta czy pieniędzy Wam szkoda na soczek dla dziecka?
• Woda jest dla roślin, a dziecko powinno pić soczki bo mają witaminy…
  Kiedy to się skończy???
  Uzależniamy dzieci od mdląco słodkich napojów od kołyski zwykle w dobrej wierze bo „dzieci lubią słodkie.” Tak, lubią ale wodę też lubią jeśli damy im na to szansę. Soczki należy traktować jak przekąskę bo jak pokazują badania mogą spowodować poważne zaburzenia wzrostu!

Czemu warto przyzwyczaić dziecko do picia wody?

• najlepiej nawadnia organizm
• pomaga w regulowaniu temperatury ciała
• przenosi tlen, witaminy i składniki odżywcze
• usuwa toksyny z organizmu
• nawodniony organizm pozwala na lepszą koncentrację

W 2011 przeprowadzono badania na grupie dzieci w wieku szkolnym i wpływie picia lub nie-picia wody na ich koncentrację i pamięć. Dzieci radziły sobie znacznie lepiej gdy przed zajęciami lub w trakcie zajęć piły wodę. Dodatkowo były też spokojniejsze. 

Ile szklanek płynów powinno pić dziecko? Zatrucie wodą jest możliwe!

Ile wody powinny pić dzieci? Do roku mleko matki czy mleko modyfikowane jest nadal podstawą diety niemowlęcia i powinno być podawane na żądanie. Po 6 miesiącu życia zmienia się jedynie to, że zaczynamy proponować dziecku przegotowaną wodę, np. zawsze do posiłku. Najlepiej aby woda podawana była w małym, wygodnym kubeczku lub ewentualnie w kubku ze słomką. Jak już pisałam zalecenia co do podawania soku zmieniły się – sok proponujemy dopiero roczniakom.

Ile zatem powinno pić dziecko, które skończyło 12 miesięcy? Informacje, które znalazłam są sprzeczne bo od 1,5 szklanki płynów do 5 szklanek dziennie! Nie były to jednak publikacje, które mogłyby służyć jako wiarygodne źródło wiedzy. Natomiast w tekstach źródłowych podanych na końcu wpisu powtarza się ta sama informacja: pijemy aby ugasić pragnienie, słuchamy własnego ciała. Zatem proponujemy dziecku wodę, stawiamy ją w dostępnym miejscu ale nie w żaden sposób nie nakłaniamy do wypicia określonej ilości. Dlaczego? Nadmiar wody czy innych przyjmowanych płynów może okazać się toksyczny jeśli z jakiegoś powodu przekroczymy zapotrzebowanie. Przekroczenie tej granicy może doprowadzić do zaburzenia gospodarki wodnej, a w efekcie organizm odpowie niską temperaturą ciała, drgawkami, śpiączką, uszkodzeniem mózgu, a w najgorszym wypadku śmiercią. Fachowo ten stan nazywa się: hiponatremia (dosłownie: niedobór sodu we krwi), przewodnienie hipotoniczne lub  zatrucie wodne. Opisano kilka przypadków kiedy to małe dzieci (9 mcy – 34 mcy) trafiły do szpitala z drgawkami wynikającymi z przewodnienia. Trzy z czterech opisanych przypadków to dzieci, które nagminnie „przepajały się” kupnymi soczkami lub innymi słodzonymi napojami. Były to dzieci cierpiące na nawracające biegunki i wymioty.

Jakie mogą być przyczyny zatrucia wodnego u dzieci?

1. Problemy zdrowotne dziecka, które zaburzają mechanizmy kontrolujące uczucie pragnienia.
2. Mechanizmy kontrolujące uczucie pragnienia są zaburzone przez kupne dosładzane soczki czy słodkie napoje gazowane (porównywalne do wilczego apetytu na słodycze).
3. Celowe krzywdzenie dziecka przez wmuszanie w nie wody…przypadki tych przerażających tortur zostały opisane. à https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16302577?dopt=abstractplus
4. Presja ze strony rodzica by dziecko piło nawet gdy już nie chce? Znak zapytania bo nie wierzę, że zdrowe dziecko pozwoliłoby rodzicowi kontrolować ilość płynów, którą ma wypić. Chociaż podobnie bywa przecież z jedzeniem…

Problem z kontrolą mechanizmów kontrolujących uczucie pragnienia okazuje się być poważny w Wielkiej Brytanii gdzie nawet 70% przedszkolaków nie pije czystej wody! Wcale. Piją tylko soki owocowe lub słodkie gazowane napoje i to często w nadmiarze, co prowadzi do drgawek i innych objawów zatrucia wodą, o których pisałam wcześniej.

„In Britain, it is common for children to drink excessive quantities of dilute commercial drinks (and also tea) from a bottle, and oral water intoxication may therefore be a more frequent cause of afebrile seizures than is currently appreciated.”

Ilość wody to sprawa indywidualna

Jest to sprawa indywidualna. Obserwuję Finia i widzę, że są dni kiedy wypija dosłownie 1 szklankę wody dziennie, a są takie, że wypija ich 4. Zawsze jednak zaczynamy dzień od wody z cytryną. To nasza rodzinna tradycja i Filip wypija od 0,5 do 1 szklanki wody z kilkoma kroplami soku z cytryny niedługo po przebudzeniu.

Pamiętaj też, że nie chodzi tu tylko o wodę! Płyny to też zupy czy owoce i warzywa składające się w większości z wody (np. arbuz, truskawki, ogórek, pomidor itp) też się liczą J Spraw by woda była zawsze dostępna do picia. Nigdy, przenigdy nie nakłaniaj dziecka do wypicia wody. Możesz oczywiście subtelnie przypomnieć, że np. woda stoi na stole itp. Dzieci zajęte zabawą często o wodzie zapominają więc należy też oddzielić presję od rodzicielskiej troski. Jeśli Twoje dziecko nie lubi czystej wody to dodaj kilka kropel cytryny lub stwórzcie własną wodę smakową – wystarczy dodać np. kilka jeżyn czy malin, miętę czy melisę, a woda będzie przyjemnie pachniała i stanie się atrakcyjniejsza dla dzieci, ciągle spełniając swoją funkcję nawadniania organizmu. Jesienią warto zaparzyć 2 goździki czy plasterki imbiru i taki napar rozcieńczyć wodą. Finio i jego kuzynka uwielbiali pić tak subtelnie dosmaczoną wodę i to bez dosładzania 🙂 Jesienią i zimą dosmaczamy wodę goździkami, imbirem, sokiem z kwiatów lub owoców bzu czarnego ale czystą wodę z kilkoma kropelkami cytryny też oczywiście pijemy.

DOBRA WODA: butelkowa czy filtrowana?

My wybraliśmy filtrowaną i uwierzcie, że założenie filtra FitAqua było jedną z naszych najlepszych decyzji w kierunku zdrowia. Kiedy Filipek był mały kupowaliśmy wodę mineralną tonami! To była męczarnia…tachanie tych butli z samochodu, wnoszenie. Zawsze gdzieś z tyłu głowy miałam myśl: „Przecież ta woda jest w plastiku. Kto wie czy nie stała na słońcu czy w cieple. Przecież wtedy plastik „oddaje” cały syf do wody…” Po pół roku męczarni kupiliśmy dzbanek z dobrym filtrem ale dopiero teraz, z naszym filtrem kuchennym (zamontowany pod zlewem), mamy wreszcie święty spokój i czyste sumienie 🙂

Źródła:

http://www.who.int/nutrition/topics/exclusive_breastfeeding/en/

http://pediatrics.aappublications.org/content/129/3/e827

https://www.aap.org/en-us/about-the-aap/aap-press-room/pages/American-Academy-of-Pediatrics-Recommends-No-Fruit-Juice-For-Children-Under-1-Year.aspx

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8989331

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3257694/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1117267/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17921466

http://news.nationalgeographic.com/news/2010/03/100310/why-tap-water-is-better/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1117267/

http://edition.cnn.com/2013/11/19/health/upwave-bottled-water/index.html

Drukuj lub zapisz jako plik PDF

Tagi: a soczki niekoniecznie BLW dobra woda dobra woda zdrowia doda filtry kuchenne fitaqua oniżona masa ciała na skutek picia sokczków soczki soki w diecie dziecka woda zatrucie wodą